Wart 46 mld zł rynek IT w Polsce w zderzeniu z pandemią COVID-19
W latach 2017-2019 koniunktura rynku IT w Polsce była dodatnia. Rynek rósł dzięki ożywieniu w przetargach publicznych, po zastoju w 2016 r., ale również w rezultacie pozytywnych czynników makroekonomicznych i rynkowych. W 2020 r. PMR spodziewa się widocznej recesji na rynku z uwagi na pandemię COVID-19. W kolejnych latach wzmocnione kryzysowym doświadczeniem firmy, rosnące PKB oraz dalszy rozwój transformacji cyfrowej biznesu spowodują, że rynek IT wrócić na ścieżkę wzrostu.
Odrabianie strat
W ostatnich trzech latach (2017-2019) rynek IT w Polsce odrabiał straty, jakich doznał w roku 2016 z uwagi na zastój w sektorze publicznym. We wskazanym okresie oprócz odbicia w przetargach publicznych na dodatnią koniunkturę rynku IT w Polsce wpływ miały także:
- nasilanie zjawiska in-house development, który przyczynia się do rozwoju projektów typu body-leasing (dynamiczny wzrost przychodów)
- cyfrowa rewolucja firm (np. chmura, data centre, mobilność, cyberbezpieczeństwo)
- wzrost PKB i odbicie w inwestycjach
- atrakcyjność polskiego rynku IT z punktu widzenia rodzimych i zagranicznych inwestorów
- dynamicznie rosnący rynek smartfonów, głownie w segmencie B2C.
Równolegle w latach 2017-2019 rynek znajdował się pod wpływem negatywnych czynników – wprowadzone ograniczenia wydatków na informatykę w sektorze publicznym czy problemy finansowe dystrybutorów IT (wprowadzenie tzw. mechanizmu odwróconego podatku VAT oraz wzmożone kontrole skarbowe związane z tzw. „karuzelami VAT”).
Wartość (mld zł) i dynamika (%) rynku ICT w Polsce, 2018-2020
| 2018s | 2019s | 2020p | |
|---|---|---|---|
| Wartość | 94,3 | 96,9 | 93,1 |
| Dynamika | 3,1 | 2,8 | -4,0 |
s – szacunek
p – prognoza
Źródło: PMR, 2020
Dynamika wzrostu rynku IT
Średnioroczna dynamika rynku IT (CAGR 2010-2109: 6,8%) znajduje się wyraźnie powyżej dynamiki dla nasyconego rynku telekomunikacyjnego (CAGR 2010-2109: -0,3%).
Dane PMR wskazują, że udział rynku IT w całkowitej wartości rynku ICT w kraju w 2019 r. wyniósł 48%. Trend długookresowy jest na korzyść branży IT – dla porównania, w 2010 wspomniany wskaźnik kształtował się na poziomie 34%.
Obecnie największym segmentem rynku IT w Polsce jest sprzęt, natomiast drugie miejsce zajmują usługi. W przypadku segmentu sprzętu wpływ na wysoki udział w wartości rynku ma wspomniana sprzedaż smartfonów, natomiast udział segmentu usług w ostatnich latach mocno warunkuje wzrost wykorzystania chmury i usług zarządzanych.
Duże firmy nadal są głównym odbiorcą informatyki w Polsce. W ujęciu wertykalnym liderem są banki i instytucje finansowe oraz sektor telekomunikacyjny. Wyraźnie wydatki na IT zwiększyły w ubiegłym roku podmioty z branży przemysłowej i budownictwa.
Więcej danych o aktualnej sytuacji polskiego rynku ICT znajdą Państwo w raporcie PMR:
Rynek ICT w Polsce 2022.
Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2022-2027.
Rynek IT a pandemia COVID-19
W sytuacji zderzenia rynku z pandemią COVID-19 pada kluczowe pytanie, jak bardzo rynek straci na wartości i głównie w jakich obszarach oraz jaka będzie jego koniunktura w „postcovidowej” rzeczywistości. PMR jest zdania, że w 2020 r. kryzys COVID-19 spowoduje 8% zapaść na rynku IT w Polsce, niemniej jednak w branży IT sytuacja pod wieloma względami jest bardziej stabilna niż w innych sektorach.
Pandemia przełoży się na gorszą sytuację makroekonomiczną w kraju, a tym samym ograniczenie kosztów prowadzenia biznesów oraz zatrzymanie obecnych i odroczenie nowych projektów inwestycyjnych firm, w tym w rozwiązania ICT. Poza tym COVID-19 zachwieje naturalnym ekosystemem firm – upadek firm i mniejsza liczba nowych firm wchodzących na rynek. W największym stopniu dotknie ona przychody dostawców IT w segmencie usług, gównie w obszarze usług integracyjnych. Co ciekawe, na lekkim plusie pozostaną przychody z usług outsourcingu.
Na rynku oprogramowania PMR spodziewa się przede wszystkim zastoju, jeśli chodzi o duże, nowe projekty IT uwzględnione w harmonogramach korporacji i dużych firm. Zagrożeniem dla rynku jest również ryzyko upadłości wielu małych i średnich firm w związku z obecnym kryzysem. Spadek wartości rynku oprogramowania w 2020 r. do pewnego stopnia zamortyzuje rosnące znaczenie modelu chmurowego.
W 2020 r. PMR prognozuje również spadki w większości segmentów na rynku sprzętu w Polsce. Co prawda w I połowie roku widoczny będzie na rynku jednorazowy „skok” sprzedaży desktopów i laptopów czy urządzeń drukujących (m.in. efekt rządowego projektu Cyfrowa Szkoła) w związku z lockdownem i przejściem na system pracy i nauki zdalnej. Jednak w całym roku ostatecznie sprzedaż tego typu urządzeń znajdzie się na minusie. W ujęciu całorocznym trend spadkowy dotknie również sprzedaż serwerów czy macierzy. W 2020 r. na rynku sprzętu mocno zapikuje sprzedaż smartfonów.
Kolejne lata przyniosą odbicie wartości rynku IT w Polsce i szansę dla dostawców produktów i usług IT na odrobienie strat poniesionych w covidowej rzeczywistości. Dlatego CAGR wartości rynku w latach 2020-2025 będzie na plusie i według prognoz PMR wyniesie 2,0%. COVID-19 pokazał kierunek, w jakim muszą iść przedsiębiorcy, by uniknąć negatywnych skutków analogicznych zdarzeń w przyszłości. Cyfrowa transformacja, wzrost znaczenia kanału online, chmura i nacisk na zdalny dostęp do zasobów w bezpieczny sposób wymuszą inwestycje firm.
Oprócz doświadczeń związanych z pandemią, będących siłą napędową dla nowych inwestycji i wydatków na IT, w perspektywie średnio- i długookresowej rynek IT w Polsce powróci do naturalnych i utrwalonych trendów wzrostowych. Nadal kluczowe znaczenie dla kondycji rynku ma sytuacja makroekonomiczna w Polsce, również z uwagi na ogólną skłonność firm do inwestycji i poziom popytu wewnętrznego. Dlatego rosnące PKB w kraju w kolejnych latach pozytywnie wpłynie na wartości rynku IT. Kołem napędowym rynku będzie cyfrowa transformacja biznesu i koncepcja Przemysłu 4.0, budujące przewagę konkurencyjną firm.
W porównaniu do rynku telekomunikacyjnego negatywny wpływ COVID-19 na rynek IT będzie znaczący. PMR jest zdania, że spadek wartości rynku telekomunikacyjnego z uwagi na pandemię będzie symboliczny – mocnym amortyzatorem rynku okażą się wysoka penetracja usługami oraz cykliczne umowy abonamentowe. W efekcie średnioroczna stopa wzrostu (CAGR) obu rynków znajdzie się w latach 2019-2025 na zbliżonym poziomie – ok. 2%.
W PMR doradzamy i wspieramy działania Twojej firmy
ICT Business Unit Director