Rynek HVAC rozregulowany jak nigdy
Ostatnie lata to okres wyjątkowego rozregulowania rynku urządzeń HVAC. COVID-19 przyniósł zawirowania w łańcuchach dostaw, opóźnienia w produkcji podzespołów. Gdy rynek nauczył się funkcjonować w nowym otoczeniu wybuchła wojna w Ukrainie, która wywołała ogromną niepewność inwestycyjną i skokowe zmiany cen energii i surowców. Inflacja na rynku urządzeń grzewczych, klimatyzacyjnych i wentylacyjnych była wyjątkowo wysoka. Odejście od rosyjskich surowców energetycznych w połączeniu z długofalową polityką klimatyczną UE wpłynęło na boom na rynku pomp ciepła.
Prognozy na 2023 r. zakładały kontynuację zjawisk i kierunków rozwoju rynku występujących w 2022 r., rzeczywistość okazała się jednak zupełnie inna. Najnowszy raport PMR „Rynek HVAC w Polsce 2023. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2023-2028” ukazuje najbardziej prawdopodobny rozwój sektora HVAC z uwzględnieniem aktualnej sytuacji w budownictwie kubaturowym.
Więcej danych dotyczących rynku ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji w Polsce znajdą Państwo w raporcie PMR:
Korekta w budownictwie kubaturowym wywołała spadek popytu na urządzenia HVAC
Rekordowy na tle ostatnich lat poziom stóp procentowych sprawił, że sytuacja na rynku kredytów hipotecznych stała się bardzo trudna. Po rekordowym dla rynku kredytów hipotecznych 2021 r., w 2022 r. nastąpiło załamanie na rynku hipotek:
- Udzielono 133,3 tys. kredytów mieszkaniowych – co oznaczało spadek o 51,4% r/r
- Wartość udzielonych kredytów spadła o 49,1% r/r do poziomu 45,4 mld zł (dane BIK)
Osłabiony popyt zniechęcił deweloperów, jak i osoby fizyczne realizujące domy jednorodzinne do rozpoczynania nowych inwestycji. Zarówno banki, klienci, jak i deweloperzy wyczekiwali na fizyczne uruchomienie nowego programu rządowego. Przełożyło się to na silny spadek na poziomie nowo rozpoczynanych inwestycji mieszkaniowych, który wystąpił w I poł. 2023 r.
Wyraźnie było widać także ten okres „wyczekiwania” na rynku urządzeń HVAC. Producenci i sprzedawcy wyczekiwali na odbudowę popytu, licząc, że ta nastąpi wraz ze spodziewanym ożywieniem na rynku budownictwa mieszkaniowego, a ta miała szansę nastąpić wraz ze spadkiem inflacji, obniżeniem stóp procentowych oraz ożywieniem rynku kredytów hipotecznych.
W I poł. 2023 r. wystąpiło już wyraźne odbicie na rynku hipotek, dodatkowo wydaje się, że rynek wykorzystuje impuls popytowy w postaci wprowadzenia nowego programu rządowego „Bezpieczny kredyt 2%”. Według stanu z końca września br., do banków uczestniczących Programie wpłynęło już ponad 47 tys. wniosków kredytowych i udzieliły one 12 tys. kredytów.
Impuls w postaci popytu wywołanego długo wyczekiwanym przez rynek programem w połączeniu z atrakcyjnym z punktu widzenia deweloperów poziomem cen generalnego wykonawstwa, a także rekordowo niskim poziomem oferty na rynku deweloperskim może doprowadzić do odbicia pod względem nowo rozpoczynanych budów mieszkaniowych. Tezę tą potwierdzają dane sierpniowe, gdzie na szczególną uwagę zasługuje ponad 100% r/r wzrost nowych inwestycji uruchomionych przez deweloperów. Jeżeli kolejne miesiące przyniosą podobne dane, będzie można mówić o spodziewanym wyhamowaniu tendencji spadkowej na rynku urządzeń HVAC. Dynamika spadków rynku w 2024 r. będzie już słabsza, a wzrosty sprzedaży urządzeń HVAC powrócą w 2025 r.
O ile w części mieszkaniowej budownictwa kubaturowego popyt na większość urządzeń HVAC w 2023 r. silnie spadł, o tyle w części związanej z realizacją inwestycji o charakterze komercyjnym nie widać tak głębokiego załamania. Związane jest to z tym, że obecnie montowane urządzenia dotyczą inwestycji planowanych i realizowanych jeszcze wcześniej, czy to przed wybuchem wojny w Ukrainie, czy nawet jeszcze przed wybuchem epidemii COVID-19. Są to instalacje projektowane indywidualnie i dopasowywane do realizowanych inwestycji.
Warto dodać, że większość segmentów budownictwa komercyjnego i tak znajduje się w relatywnie złej sytuacji. Segmenty budynków handlowo-usługowych, biurowych, hotelowych a także użyteczności publicznej zostały dotknięte załamaniem działalności inwestycyjnej na skutek COVID-19. Nie zdążyły nadrobić strat i zaległości inwestycyjnych, a zostały ponownie dotknięte niekorzystnymi skutkami wybuchu wojny w Ukrainie i ponownym wyhamowaniem nowych inwestycji.
Segmentami, w których nie widać wyraźnego spowolnienia i w przeciwieństwie do innych części rynku komercyjnego notują wciąż wzrosty są budynki przemysłowe, przemysłowo-magazynowe oraz budynki związane z obiektami data centers. Wiąże się to z rosnącymi bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi oraz trendem nearshoringu. Wielkie inwestycje takich firm, jak Mercedes Benz, Intel, PepsiCo, Amazon, przytoczone plany inwestycji czołowych firm z branży pomp ciepła, czy też rosnące inwestycje fabryk baterii do aut elektrycznych potwierdzają wciąż ogromny potencjał tych segmentów rynku. Sektor data centers korzysta na popularyzacji trendów rewolucji cyfrowej oraz rosnącego udziału usług w gospodarce polskiej.
W PMR doradzamy i wspieramy działania Twojej firmy
Construction Business Unit Director