Case studies - 10 sierpnia 2023

Trafność rocznych prognoz dla handlu detalicznego na rynku kosmetycznym

Ocena trafności prognostycznej dla rynku kosmetycznego

Trafność prognoz obliczyliśmy za pomocą średniego bezwzględnego błędu procentowego (MAPE), który określa, jak bardzo prognozy PMR różniły się średnio od rzeczywistych wartości:

 

 

Kluczową barierą w zgodnym ze sztuką sprawdzeniu trafności prognoz była częściowa zmiana danych historycznych, wynikająca z uwzględnienia nowych informacji i weryfikacji niektórych szacunków dotyczących wartości rynku. Zmiany te nie są istotne z punktu widzenia obrazu rynku, lecz wpływają na dokładność prognoz i utrudniają obliczenie wskaźnika MAPE.

 

W związku z tym prezentujemy błędy MAPE wyliczone na dwa sposoby. W pierwszym, MAPE niedostosowany, bezpośrednio z danych i prognoz z raportów z lat 2019–2021 oraz aktualnych danych.  Błędy te są potencjalnie zawyżone przez zmiany danych historycznych. Wielkość błędu spowodowanego zmianą danych historycznych również została zaprezentowana. Jest to średni błąd dostosowania danych historycznych.

 

Ponadto prezentujemy błędy MAPE, MAPE dostosowany, po wyeliminowaniu wpływu zmian danych historycznych. Zmiany danych wpływały przede wszystkim na poziomy, a w mniejszym stopniu na dynamikę prognozowanych wskaźników. Naszym zdaniem zasadne jest dostosowanie starych danych historycznych do nowych za pomocą przyjęcia tych samym poziomów dla danych historycznych aż do momentu rozpoczęcia prognozy, odpowiednio za lata 2018–2021, a następnie przyjęcie prognozowanych dynamik i wyliczenie za ich pomocą prognozowanych poziomów, by porównać je z wartościami rzeczywistymi.

 

W takim ujęciu błędy prognoz, MAPE dostosowany, dla wartości rynku artykułów kosmetycznych najczęściej są wyraźnie niższe niż 3%. Jednocześnie, również w przypadku braku dostosowania danych historycznych, błąd większy niż 3% nie występuje.

 

Dla wartości całego rynku z technicznego, tzn. statystycznego punktu widzenia, oznacza to, że prognozy PMR są trafne.


Ocena trafności prognostycznej została wykonana na podstawie danych z opublikowanego raportu „Handel detaliczny artykułami kosmetycznymi w Polsce 2022” oraz jego wersji historycznych.

 

Błąd MAPE dostosowany, MAPE niedostosowany oraz średni błąd dostosowania danych historycznych dla wartości rynku artykułów kosmetycznych w Polsce, I 2019 – X 2021:

Data wydaniaMAPE niedostosowanyŚredni błąd dostosowania danych historycznychMAPE dostosowany
I 20191,3%0,4%1,2%
X 20191,8%0,4%1,8%
II 20202,9%0,8%3,1%
XI 20200,9%1,0%1,3%
III 20210,2%0,7%1,1%
X 20210,2%0,6%0,1%

Średnie błędy, MAPE dostosowany, dla wszystkich segmentów produktowych charakteryzują się niskimi wartościami. Choć w edycjach raportu sprzed wybuchu pandemii COVID-19 błędy prognozy były większe i wynosiły około 4–6%, to wynikało to z nieprzewidywalności tego wydarzenia. W kolejnych edycjach raportów pomimo nadal dynamicznej sytuacji średnie wartości błędu dla wszystkich segmentów nie przekraczają już 4%, co również świadczy, że prognozy są trafne.

 

Średni błąd MAPE dostosowany dla wszystkich segmentów produktowych w Polsce, I 2019 – X 2021:

Data wydaniaMAPE niedostosowany
I 20193,9%
X 20194,4%
II 20206,2%
XI 20203,9%
III 20211,7%
X 20212,1%

W przypadku kanałów sprzedaży średnie błędy prognozy, MAPE dostosowany, dla wszystkich kanałów są nieznacznie wyższe, ale nadal statystycznie akceptowalne. Analogicznie jak w przypadku segmentów błędy te są wyższe dla raportów wydanych przed wybuchem pandemii COVID-19, co jest konsekwencją nieprzewidzenia samej pandemii, jak również wprowadzonych ograniczeń i limitów w poszczególnych kanałach. Natomiast w nowszych raportach błędy te są odpowiednio niższe i nie przekraczają 5%.

 

Średni błąd MAPE dostosowany dla wszystkich kanałów sprzedaży w Polsce, I 2019 – X 2021:

Data wydaniaMAPE niedostosowany
I 20198,9%
X 20196,3%
II 20205,5%
XI 20204,1%
III 20212,9%
X 20212,6%
Potrzebujesz więcej danych?

W PMR doradzamy
i wspieramy działania Twojej firmy

Skontaktuj się z ekspertem
Maciej Gazda

Head of Forecasting